Abstract:
Минералды шикізатты өндіру мен өңдеудің тиімді тəсілдерін іздестіру бойынша ғылыми-практикалық
зерттеулер жүргізудің маңыздылығы көрсетілген. Табиғи жағдайлардың нашарлауына төтеп бере
алатын, пайдалы қазбаларды өндірудің тиімділігі жоғары технологиясын жасау мен оны енгізу рөлінің
күшеюіне көңіл бөлінген. Классикалық кен технологиясынан бөлек, тіпті оған қарама-қарсы
минералды шикізат игерудің геотехнологиялық тəсілінің мазмұны мен маңызы көрсетілген. Пайдалы
қазбалардың ұңғылық гидроөндірісінің, жер асты жəне үйінділік байытудың ерекшеліктері мен
тиімділігі қарастырылған. Жер асты газдандыру жəне көмірді жер асты жағу секілді көмір қабаттарын
игерудің дəстүрлі емес технологиясына сипаттама берілген. Көмірдің болашақта синтетикалық сұйық
отын өндіру үшін шикізат ретінде пайдаланылатындығы айтылған. Кен ғылымдарының дамуы
стратегиясының түпкі мақсаты ретіндегі кен технологиясы ілімінің негіздерін жасау қажеттігі
негізделген.
The attention to strengthening of a role of creation and introduction of highly effective technology of extraction
of a mineral in opposition to deterioration of an environment is paid. The maintenance and value of geotechnological
methods of extraction of mineral raw materials in a counterbalance to classical mountain technologies
reveal. Are considered feature and efficiency of technologies skvajinnoi hydroextraction, underground
and compact minerals. The characteristic is given to such nonconventional technologies of working
out of coal layers, as underground gasification and underground burning of coals. The coal role as perspective
raw materials for manufacture of synthetic liquid fuel is allocated. Necessity of creation of bases of the theory
of mountain technologies as ultimate goal of strategy of development of mountain sciences is proved.