Abstract:
Мақалада хризотил-асбест өндірісіндегі жұмысшылардың цитогенетикалық зерттеуі берілген. Негізгі
цехтағы жұмысшылардың перифериялық қанындағы хромосомды аберрациялар есептеліп, хромосомдық аберрациялар деңгейінің дəлелденген түрде артқаны анықталды. Хросомалардың құрылымдық
бұзылуы хросомдық жəне хроматидтік түріндегі аберрациямен көрсетілген, бұл химиялық мутагенездің орын алғанын дəлелдейді. Индукцияланған мутагенездің жоғарғы көрсеткіші хризотил-асбест
байыту цехының жұмыскерлерінде жəне 25 жылдан астам еңбек өтілімі бар кісілерде анықталды.
Перифериялық қан лимфоциттеріндегі хромосомдық аберрациясы бар жасушалар саны бақылау
тобымен салыстырғанда негізгі топта 2,4 рет есе артық екені тіркелді.
В статье приведены данные цитогенетического исследования рабочих хризотил-асбестового производства. Проведен учет хромосомных аберраций в периферической крови рабочих основных цехов,
где выявлено достоверное увеличение уровня хромосомных аберраций. При этом структурные нарушения хромосом были представлены аберрациями хромосомного и хроматидного типов, что может
свидетельствовать в пользу химического мутагенеза. Авторами установлено, что более высокие показатели индуцированного мутагенеза наблюдались у рабочих цеха обогащения хризотил-асбеста и у
лиц со стажем работы более 25 лет. Частота клеток с хромосомными аберрациями в лимфоцитах периферической крови основной группы достоверно превышала контрольные показатели в 2,4 раза.
