Abstract:
Для мониторинга за пораженными растениями, особенно при латентной инфекции, не выявляемой при визуальном осмотре, необходимы высокочувствительные методы диагностики вирусов картофеля. Одним из основных этапов создания диагностикумов является накопление вирусной инфекции в тестрастениях. В результате исследований установлено, что PVX успешно накапливается на 15-е сутки в растениях D. stramonium при нанесении инфекционного сока на фильтровальную бумагу в продольный разрез стебля растения, а в растениях Nicotiana tabacum X-вирус — на 30-е сутки при инокуляции карборундом. Изучено цитоанатомическое влияние вирусов на поражённое растение табака. В
клетках хлоренхимы, пораженных вирусами растений, наблюдалось уменьшение размеров ядра, увеличивались размеры вакуолей, измельчались хлоропласты. По мере разрушения клеток происходила некротизация тканей. В клетках появлялись кристаллы в виде рафидов. Өсімдіктердің инфекциялық аурулармен зақымдалғандығына мониторинг жүргізу үшін, ауруды визуалды əдіспен нақты анықтай алмаған жағдайда, картоп вирусына сезімталдығы жоғары диагностикалық əдістерді қолданған тиімді. Диагностиканы жасаудың негізгі кезеңдерінің бірі тест өсімдіктерде вирустық инфекцияны жинақтау болып табылады. Зерттеудің нəтижесінде сабақты кесіп орналастырған сүзгі қағазына инфекциялық шырынды енгізу əдісі арқылы жұқтырылған X-вирусы D.Stramonium өсімдігінде 15-тəулікте, ал Nicotiana tabacum өсімдігіне карборунд ұнтағын қолдана отырып жұқтырылған Х-вирусы 30-тəулікте жинақталатыны анықталды. Зақымдалған өсімдіктерге вирустардың əсерін анықтау үшін цитоанатомиялық зерттеу жүргізілді. Бұл өсімдік клеткаларының ядросы кішірейіп, вакуоль көлемінің үлкейіп, хлороқабаттардың ұсақталып кететіні байқалды. Клетканың бұзылуымен қоса ұлпада некроздану жүрген жəне клеткаларда рафид түріндегі кристалдар пайда болған. This paper shows necessity of using highly sensitive diagnostic methods potato viruses, especially when potato
has latent infection, which is not detectable upon visual inspection. One of the main steps of creating diagnostics is the accumulation of viral infection in the test plants. The studies found that PVX successfully accumulates on the 15 th day in D. stramonium plants when applied infectious juice on filter paper in a longitudinal
section of the stem of the plant, and plant Nicotiana tabacum X-virus accumulates on the 30 th day, when inoculated with carborundum. The article analyzes the cytoanatomical impact of viruses on the affected tobacco plants. In the hlorenhima cells infected by plant viruses we observed a decrease in the size of the kernel,
increases the size of the vacuoles, chloroplasts were shredded. A necrotic process in the tissue has been found as a destruction of the cells went by. In the cells has been found crystals in the rafid form.
