Abstract:
Мақала Цифрлық Қазақстан үдерісінің мемелекеттік тілге — қазақ тіліне әсері қарастырылған.
Мақаланың мақсаты Цифрлық Қазақстан үдерісі кезінде мемлекеттік тілдің дамуын зерттеу,
лингвистикалық құбылыстарды, жаңадан пайда болған тілдік қолданыстарды анықтау, оларға тілдік
талдау жасау. Зерттеу материалдары ретінде мемлекеттік порталдардан жиналған тілдік бірліктер
қарастырылды. Мақалада жалпы ғылыми әдістер бақылау, жүйелеу, жинақтау, талдау әдіс-
тәсілдерімен қатар лингвистикалық әдіс-тәсілдер: сипаттамалық, салыстырмалы әдістер, тілдік
материалды талдау тәсілдері пайдаланылды, сонымен қатар алғашқы (бастапқы) ақпаратты жинау
мемлекеттік е.gov.kz сайтынан алынды, тілдік қолданыстар далалық әдіс (полевое исследование)
бойынша жиналды, жиналған материалдар өңделді, сұрыпталды, лингвистикалық талдау жасалды.
«Цифрлық Қазақстан» бағдарламасы іске қосылғанға дейінгі және кейінгі кезеңдердегі Қазақстандағы
тілдік жағдаятқа сипаттама берілді; Қазақстанды цифрландыруға байланысты қазақ тілі иелмендерінің
әлеуметтік-экономикалық, тұрмыстық өмірінде орын алған, жаңадан пайда болған тілдік құбылыс,
тілдік бірліктер, тілдік қолданыстар айқындалды. Цифрлық Қазақстан үдерісі барысында жаңа тілдік
қолданыстар, бірліктер, жаңа сөздер қазақ тілінің лексикалық қорына енген. Қостілділік немесе
үштілділік жағдайында цифрлық киберкеңістікте қазақ тілінің өмір сүру формасы цифрлық жүйеде
орныққаны анықталды. Цифрлық жүйедегі тілдің өзіндік ерекшеліктері мен айырмашылықтарын
зерделеу цифлық жүйедегі мемлекеттік тілдің жай-күйін зерделеуге мүмкіндік береді. Мемлекетті
цифрландыру бағдарламасы қазақ тіл білімінің жаңа бағытының бастауына — киберлингвистика
саласының дамуына жол ашады деген болжам жасалды.
