Abstract:
Мақалада байлынысқан кластерлердің сұйық балқымаларға əсер ету деңгейін ескеретін, сұйық
галлийдің тұтқырлығын есептейтін жалпы моделі келтірілген. Кристалданған бөлшектерінің біркелкі
моделінің сұйық күйіндегі элементарлық кластерінің балқыған металдың температуралық тұтқырлығының
тəуелділігі анықталған. Тұтқырлықтың температурадан тəуелділігінің жалпыланған
формасы металл ерітіндісінің ағын энергиясының құлшынысын санауға Френкель теңдеуімен бірге
қолданылған. Жаңа жартылай эмпирикалық моделі тұтқырлық пен температура арасында тəуелділігінің
анықтамалығы галлий ерітіндісі арқылы көрсетілген. Ұсынылып отырған модель
бойынша есептелген сұйық галлий тұтқырлығының салыстырмалы нəтижесі келтірілген.
